Η αιματουρία, δηλαδή τα ούρα που περιέχουν αίμα, είναι ένα σύμπτωμα το οποίο συνήθως προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στους ασθενείς, καθώς αποτελεί σύμπτωμα διαφορετικών παθήσεων του ουροποιητικού. Ο Δρ. Βασίλειος Γκολεζάκης, MD, PhD, Διευθυντής Κέντρου Ρομποτικής Χειρουργικής Ουρολογίας & Εστιακής Θεραπείας μιλά για την αιματουρία και πώς αντιμετωπίζεται.
Τι είναι η αιματουρία;
Η αιματουρία ή η παρουσία αίματος στα ούρα δεν είναι πάντα ορατή με γυμνό μάτι. Μπορεί να είναι μικροσκοπική, δηλαδή να ανιχνεύεται μόνο μέσω εργαστηριακής εξέτασης ούρων, χωρίς να γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή. Εναλλακτικά, μπορεί να είναι μακροσκοπική, οπότε το αίμα είναι ορατό και στον ασθενή. Το αίμα αυτό προέρχεται από κάποια περιοχή του ουροποιητικού συστήματος (π.χ. νεφρά, η ουροδόχος κύστη).
Αιματουρία: αίτια
Τα πιθανά αίτια που οδηγούν στην αιματουρία περιλαμβάνουν τα εξής:
- Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος ή των νεφρών: Οι λοιμώξεις σε αυτά τα όργανα μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή και αιμορραγία στα ούρα, όπως η υποτροπιάζουσα λοίμωξη του ουροποιητικού.
- Πέτρες στην ουροδόχο κύστη: Οι πέτρες μπορεί να τραυματίσουν το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης, προκαλώντας αιμορραγία.
- Μια κύστη ή πέτρα στα νεφρά: Η παρουσία κύστης ή πέτρας στα νεφρά μπορεί να προκαλέσει βλάβη και αιμορραγία στο ουροποιητικό σύστημα.
- Ορισμένες νεφρικές παθήσεις: Αυτές οι παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή στα φίλτρα των νεφρών, οδηγώντας σε αιματουρία.
- Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (διογκωμένος προστάτης) ή καρκίνος του προστάτη: Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν πίεση και αιμορραγία στα ούρα.
- Κληρονομικές ασθένειες όπως δρεπανοκυτταρική αναιμία και κυστική νεφρική νόσος: Οι κληρονομικές ασθένειες μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία των νεφρών και να προκαλέσουν αιμορραγία.
- Ορισμένα φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η κυκλοφωσφαμίδη, η ηπαρίνη και η πενικιλίνη: Αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία ως παρενέργεια.
- Καρκίνος στην ουροδόχο κύστη ή στα νεφρά: Η παρουσία καρκίνου σε αυτά τα όργανα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία στα ούρα.
Τύποι Αιματουρίας
Η αιματουρία διακρίνεται σε δύο (2) τύπους:
Μακροσκοπική Αιματουρία
Η μακροσκοπική αιματουρία είναι η παρουσία αίματος στα ούρα που είναι ορατή με γυμνό μάτι. Τα ούρα μπορεί να έχουν χρώμα ροζ, κόκκινο ή καφέ, ανάλογα με την ποσότητα του αίματος και τον χρόνο που έχει παραμείνει στα ούρα. Συνήθως, η μακροσκοπική αιματουρία σημαίνει ότι υπάρχει αρκετό αίμα στα ούρα για να προκαλέσει αισθητή αλλαγή στο χρώμα τους, το οποίο υποδηλώνει ότι εκκρίνονται τουλάχιστον 1 ml αίματος ανά λίτρο ούρων. Αυτή η κατάσταση είναι ανησυχητική και απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση για να προσδιοριστεί η αιτία της αιμορραγίας.
Μικροσκοπική Αιματουρία
Η μικροσκοπικήαιματουρία είναι η παρουσία μικρής ποσότητας αίματος στα ούρα που δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι, αλλά ανιχνεύεται μόνο μέσω μικροσκοπικής ανάλυσης κατά την εξέταση ούρων. Κατά τη μικροσκοπική ανάλυση, τα ερυθρά αιμοσφαίρια ανιχνεύονται σε αριθμούς μεγαλύτερους από τον φυσιολογικό, υποδεικνύοντας την παρουσία αίματος στα ούρα. Αυτή η μορφή αιματουρίας μπορεί να μην προκαλεί εμφανή συμπτώματα και συχνά ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια ρουτίνας εργαστηριακών εξετάσεων. Παρά την έλλειψη ορατών συμπτωμάτων, η μικροσκοπική αιματουρία μπορεί επίσης να είναι ένδειξη σοβαρής υποκείμενης πάθησης και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση από τον ουρολόγο.
Συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την Αιματουρία
Η αιματουρία, είτε μακροσκοπική είτε μικροσκοπική, μπορεί να συνοδεύεται από διάφορα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να παρέχουν ενδείξεις για την υποκείμενη αιτία της αιμορραγίας. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνος: Ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται στην περιοχή των νεφρών (οσφυϊκή χώρα), στην κοιλιά ή στην ουροδόχο κύστη. Ο έντονος πόνος μπορεί να είναι ένδειξη πέτρας στα νεφρά ή στην ουροδόχο κύστη.
- Αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση: Το αίσθημα καψίματος ή δυσφορίας κατά την ούρηση είναι συχνό σύμπτωμα λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος. Οι λοιμώξεις αυτές μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και αιμορραγία στα ούρα.
- Συχνοουρία: Η ανάγκη για συχνή ούρηση μπορεί να είναι ένδειξη ερεθισμού ή λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος. Οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται την ανάγκη να ουρούν συχνά, ακόμη και αν δεν υπάρχει μεγάλη ποσότητα ούρων.
- Επείγουσα ανάγκη για ούρηση: Οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται μια ξαφνική και έντονη ανάγκη για ούρηση, συχνά συνοδευόμενη από πόνο ή δυσφορία. Αυτό το σύμπτωμα είναι επίσης κοινό σε λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
- Πυρετός και ρίγος: Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία σοβαρής λοίμωξης, όπως μια πυελονεφρίτιδα (λοίμωξη των νεφρών), η οποία απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
- Κακή οσμή των ούρων: Ούρα με δυσάρεστη οσμή μπορεί να είναι ένδειξη λοίμωξης ή παρουσίας μικροβίων στα ούρα.
- Ναυτία και έμετος: Σε συνδυασμό με πόνο και πυρετό, αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν σοβαρή λοίμωξη ή την παρουσία πέτρας στα νεφρά.
- Πτώση αίματος από τον ουροποιητικό σωλήνα: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αιματουρία μπορεί να συνοδεύεται από την έκκριση αίματος από τον ουροποιητικό σωλήνα, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει σοβαρό τραυματισμό ή πάθηση.
Αίμα στα ούρα: διάγνωση
Η διάγνωση της αιματουρίας ξεκινά με μια λεπτομερή ιατρική εξέταση και τη λήψη ιστορικού του ασθενούς. Ο γιατρός θα σας ζητήσει πληροφορίες σχετικά με τυχόν συμπτώματα, καθώς και την παρουσία παραγόντων κινδύνου. Οι εξετάσεις που πραγματοποιεί ο γιατρός είναι οι εξής:
- Εξέταση ούρων (Ανάλυση Ούρων)
- Απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία (CT) , μαγνητική τομογραφία (MRI)
- Κυστεοσκόπηση: Ένας λεπτός σωλήνας με κάμερα εισάγεται μέσω της ουρήθρας στην ουροδόχο κύστη, επιτρέποντας στον γιατρό να εξετάσει άμεσα την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα για τυχόν ανωμαλίες ή όγκους.
- Αιματολογικές εξετάσεις
- Συλλογή ιστορικού και κλινική εξέταση
Αντιμετώπιση: Πώς σταματάει η αιματουρία;
Η αντιμετώπιση της αιματουρίας εξαρτάται από την υποκείμενη πάθηση. Ανάλογα με το εάν η πάθηση είναι καλοήθης ή κακοήθης παρέχεται και η κατάλληλη θεραπεία.
- Φαρμακευτική αγωγή: Χρησιμοποιήστε αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη στην περίπτωση που η αιματουρία προκαλείται από κάποια λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος
- Χειρουργική επέμβαση: Για την αντιμετώπιση παθήσεων όπως η καλοήθης υπερπλασίας προστάτη ή ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης ή νεφρών και ο καρκίνος προστάτη απαιτείται χειρουργική θεραπεία. Συχνότερα, η καλοήθης υπερπλασία προστάτη (ΚΥΠ) αντιμετωπίζεται με την ελάχιστα επεμβατική Προστατεκτομή TURis και την HoLEP Προστατεκτομή. Αντίστοιχα για την αντιμετώπιση του καρκίνου προστάτη, ο Δρ. Γκολεζάκης εφαρμόζει την ρομποτική ριζική προστατεκτομή και σε κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείς την πιο εξελιγμένη μέθοδο «NANOKNIFE». Για τον μυοδιηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης θεραπεία εκλογής είναι η Ρομποτική Ριζική Κυστεκτομή με τη δημιουργία ορθότοπης νεοκύστης (da Vinci), διασφαλίζοντας την ούρηση δια της φυσιολογικής οδού και της ποιότητας ζωής για τον ασθενή. Επίσης, για τον καρκίνο των νεφρών προσφέρεται η Ρομποτική Μερική Νεφρεκτομή (da Vinci), καθώς ο Δρ. Γκολεζάκης χάρη στην μεγάλη εμπειρία και την εξειδίκευση του σε μεγάλα κέντρα του εξωτερικού, δύναται να αφαιρέσει μόνο τον όγκο διατηρώντας το νεφρό ακόμα και στις πιο δύσκολες (challenging) περιπτώσεις. Τέλος, για τον καρκίνο της αποχετευτικής μοίρας του ανώτερου ουροποιητικού συνιστάται η Ρομποτική Νεφροουρητηρεκτομή (da Vinci), η οποία διακρίνεται για τα πλεονεκτήματα της, τόσο σε χειρουργικό, όσο και σε μετεγχειρητικό επίπεδο.
Πρόληψη της Αιματουρίας
Η πρόληψη της αιματουρίας επικεντρώνεται στη μείωση των παραγόντων κινδύνου και στη διατήρηση της καλής λειτουργίας του ουροποιητικού συστήματος. Ακολουθούν ορισμένα tips που μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή:
- Επαρκής Ενυδάτωση
- Υγιεινή διατροφή
- Καλή υγιεινή
- Αποφυγή αναστολής της ούρησης
- Περιορίστε την κατανάλωση καφεΐνης
- Έλεγχος φαρμάκων
- Τακτικός ιατρικός έλεγχος: Η τακτική ιατρική παρακολούθηση και οι εξετάσεις ούρων μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση προβλημάτων που μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όπως λοιμώξεις ή πέτρες.
Για ολοκληρωμένη φροντίδα και εξειδικευμένη αντιμετώπιση της αιματουρίας ή οποιουδήποτε άλλου συμπτώματος του ουροποιητικού σας συστήματος, επικοινωνήστε με τον Δρ. Βασίλειο Γκολεζάκη. Με εμπειρία και επιστημονική κατάρτιση, ο Δρ. Γκολεζάκης παρέχει εξατομικευμένες λύσεις και θα σας καθοδηγήσει με υπευθυνότητα σε κάθε βήμα της διάγνωσης και θεραπείας. Κλείστε σήμερα το ραντεβού σας και λάβετε την
