Τι είναι καρκίνος όρχεων;
Ο καρκίνος όρχεων αναπτύσσεται στους αναπαραγωγικούς αδένες του άνδρα, τους όρχεις, οι οποίοι παράγουν την τεστοστερόνη και τα σπερματοζωάρια.
Επιδημιολογία
Είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στους άνδρες μεταξύ των ηλικιών 15 και 35
Ο καρκίνος των όρχεων είναι ένας σχετικά σπάνιος καρκίνος, καθώς η συχνότητα εμφάνισης του στους άνδρες όλων των ηλικιών είναι περίπου 2%. Παρατηρείται συνήθως σε νέους άνδρες ηλικίας 15 – 35 ετών, όπου και αποτελεί τον συχνότερα εμφανιζόμενο καρκίνο και την 3η κατά σειρά αιτία θανάτου σε αυτές τις ηλικίες.
Αίτια – Προδιαθεσικοί παράγοντες
Γνωστοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να αναπτυχθεί καρκίνος στον όρχι είναι:
Άνδρες με κρυψορχία, ακόμη και μετά από χειρουργική επέμβαση, έχουν 4 – 8 φορές αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου στον κρυψόρχι
- Κρυψορχία: ως κρυψορχία ορίζεται η μη φυσιολογική κάθοδος του ενός ή και των δύο όρχεων στο όσχεο κατά τη γέννηση του παιδιού. Οι άνδρες με κρυψορχία, ακόμη και εάν έχει πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, έχουν 4 – 8 φορές αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου στον κρυψόρχι.
- Κληρονομικότητα – οικογενειακό ιστορικό: οι αδελφοί και οι γιοι ασθενών με καρκίνο του όρχεως παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Η κληρονομική προδιάθεση σχετίζεται με μία μετάλλαξη στο χρωμόσωμα Χq27.
- Υπογονιμότητα
- Μικρολιθίαση των όρχεων: πολλοί θεωρούν την μικρολιθίαση των όρχεων προκαρκινική κατάσταση και για το λόγο αυτό συστήνεται στενή παρακολούθηση με ετήσιο υπερηχογράφημα όρχεων
- Οι άνδρες με ιστορικό καρκίνου των όρχεων παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στον άλλον όρχι
Συμπτώματα
Ανώδυνη διόγκωση του όρχεως ως πρώτο σύμπτωμα
Συνήθως ως πρώτο σύμπτωμα παρατηρείται μια ψηλαφητή ανώδυνη σκληρία πάνω στον όρχι και σιγά σιγά αρχίζει ο όρχις να διογκώνεται. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει και πόνος, κυρίως όταν η διόγκωση λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, όταν ο καρκίνος έχει ήδη εξαπλωθεί, μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα από άλλα μέρη του σώματος, όπως δύσπνοια ή απώλεια βάρους, πόνο στην πλάτη ή στην κοιλιά.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι κάθε ανώδυνη διόγκωση του όρχεως θα πρέπει να εξετάζεται από ειδικό Ουρολόγο – Ανδρολόγο για να αποκλειστεί η πιθανότητα ενός καρκίνου του όρχεως.
Διάγνωση
Φυσιολογικές τιμές των καρκινικών δεικτών δεν αποκλείουν τον καρκίνο όρχεως
Η διάγνωση βασίζεται στη λήψη ενός πολύ καλού ιστορικού, την κλινική εξέταση, τον εργαστηριακό και υπερηχογραφικό έλεγχο.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι στον εργαστηριακό έλεγχο παίζουν σημαντικό ρόλο οι εξετάσεις αίματος για καρκινικούς δείκτες (ανθρώπινη β-χοριακή γοναδοτροπίνη (β – HCG), α-φετοπρωτεῒνη (AFP) και γαλακτική αφυδρογονάση (LDH)), οι οποίες μπορεί να είναι αυξημένες σε ορισμένους τύπους καρκίνου. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει καρκίνος στον όρχι και οι τιμές των καρκινικών δεικτών να βρίσκονται σε φυσιολογικά επίπεδα. Κατά συνέπεια, ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει τον καρκίνο.
Θεραπεία
Θεραπεία εκλογής είναι η ριζική διαβουβωνική ορχεκτομή με υψηλή απολίνωση του σπερματικού τόνου
Αν από τις παραπάνω εξετάσεις επιβεβαιωθεί η διάγνωση, τότε ο ασθενής θα πρέπει να προβεί σε διαβουβωνική ορχεκτομή, δηλαδή τη χειρουργική αφαίρεση του όρχεως. Η περαιτέρω θεραπεία εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο του καρκίνου και την ύπαρξη ή μη μεταστάσεων. Στις συμπληρωματικές θεραπείες περιλαμβάνονται η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία και η χειρουργική εκτομή των λεμφαδένων που έχουν προσβληθεί.
Η ορχεκτομή δεν επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή και τη γονιμότητα
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η αφαίρεση του ενός όρχεως και εφόσον ο άλλος είναι φυσιολογικός, δεν επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή και τη γονιμότητα. Η τελευταία μπορεί να επηρεαστεί στην περίπτωση που ο ασθενής υποβληθεί συμπληρωματικά σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία. Για το λόγο αυτό συστήνεται σε άνδρες με καρκίνο όρχεως να καταψύξουν το σπέρμα τους σε τράπεζα σπέρματος πριν από τη θεραπεία για να διαφυλάξουν μελλοντικά τη γονιμότητά τους. Για δυο χρόνια μετά τη χημειοθεραπεία δεν πρέπει να υπάρξει εγκυμοσύνη, γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος τερατογεννήσεων!
Πρόγνωση
Η πρόγνωση του καρκίνου του όρχεως είναι πολύ καλή
Σήμερα οι όγκοι των όρχεων παρουσιάζουν εξαιρετικά ποσοστά ίασης (η επιβίωση στις περισσότερες περιπτώσεις υπερβαίνει το 90 %), κυρίως λόγω της έγκαιρης διάγνωσης και της εξαιρετικής χήμειο- και άκτινο-ευαισθησίας τους.